Türkiye’de genç iş gücünün en büyük sorunlarından biri, stajyer ve çırakların sigorta ve maaş hakları konusunda yaşadığı mağduriyetlerdir. Çalışma hayatına erken yaşta adım atan gençler, ne sigorta ne de adil bir maaş sistemiyle destekleniyor. CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, yaptığı açıklamada, stajyerlerin iş hayatına başladıkları ilk günden itibaren sigortalı sayılması gerektiğini belirtti.
Ancak, şu anki sistemde stajyerlerin ve çırakların sigorta primleri yatmadığı için emeklilik hakları da kayboluyor! Üstelik, asgari ücretin sadece %30’u kadar maaş almaları, ekonomik zorluklarını daha da artırıyor.
Peki, bu mağduriyet nasıl giderilecek? Yeni bir düzenleme gelir mi? İşte detaylar…
Stajyer ve Çırakların Yaşadığı Mağduriyetler
Stajyerler ve çıraklar, Türkiye’de kamu ve özel sektörde sigorta ve maaş konusunda ciddi mağduriyetler yaşıyor. CHP’li Ömer Fethi Gürer, yaptığı açıklamalarda Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), işsizlik oranlarını düşük göstermek amacıyla stajyerleri işçi olarak kaydettiğini ancak bu kişilerin sigorta haklarından mahrum bırakıldığını söyledi. Gürer, stajyerlerin iş hayatına başladıkları ilk günden itibaren sigortalı olmaları gerektiğinin altını çizdi.
TÜİK Neden Stajyerleri İşçi Olarak Sayıyor?
TÜİK, işsizlik oranlarını düşük göstermek adına stajyerleri genç işçi olarak kaydederken, bu kişilerin sigorta işlemlerini yapmıyor. Bakanlık ise stajyerleri işçi olarak tanımadığı için sigorta hakları devre dışı kalıyor. Bu durum, stajyerlerin geleceğini olumsuz etkiliyor.
2025’te Stajyer Maaşı Asgari Ücretin Yalnızca Yüzde 30’u
2025 yılı itibarıyla stajyer maaşları, asgari ücretin yalnızca %30’u kadar olacak. Bu oran, stajyerlerin ekonomik anlamda mağduriyetini artırırken, işverenlere de avantaj sağlıyor. Ancak bu durum, stajyerlerin yaşam standartlarını yükseltmek yerine mağduriyetlerini pekiştiriyor.
Gürer’den Çözüm Önerileri: Sigorta ve Maaş Düzenlemesi
CHP’li Ömer Fethi Gürer, stajyerlerin haklarının korunması için çeşitli önerilerde bulundu. Bu öneriler arasında işe başladıkları gün itibarıyla sigorta primlerinin ödenmesi, maaş oranlarının artırılması, geriye dönük sigorta primlerinin ödenmesi ve emeklilik haklarının güvence altına alınması yer alıyor. Bu düzenlemelerle stajyerler, hem çalışma hayatına güvenle başlayabilir hem de gelecekteki emeklilik haklarından faydalanabilirler.
Meslek Liselerine Yönelik Çağrı: Öğretmen ve Stajyer Maaşlarına Artış
Ömer Fethi Gürer, meslek liselerinde çalışan öğretmenlerin ve stajyer öğrencilerin maaşlarının yetersiz olduğuna dikkat çekti. 2022 yılında meslek liselerinin döner sermaye gelirlerinden elde edilen 2 milyar 357 milyon TL’nin sadece %4’ü öğrencilere ödeme olarak yansımıştı. Bu durum, adil bir ödeme sisteminin gerekliliğini bir kez daha ortaya koyuyor.
Çıraklık ve Stajyerlik: Geleceğe Yatırım Yapılmalı
Gençlerin eğitim süreçlerinde kazandıkları teorik bilgilerin yanı sıra iş yerlerinde kazandıkları beceriler de oldukça önemli. Bu süreçte stajyerlere ve çıraklara iş güvencesi sağlanması, iş gücü piyasasında büyük bir açık olan ara eleman ihtiyacını karşılayacaktır. Bu nedenle, stajyer ve çırakların sosyal güvence açısından da adaletli bir şekilde desteklenmesi gerektiği vurgulanıyor.